Aziyade - Pierre Loti - Kitap Yorumu

 Söyleyecek kimsesi olmadıktan sonra insanın fikirleri olmuş neye yarar?

İstanbul'da bir tepeye adını verdirecek kadar Türklere yakın bir isim Pierre Loti. Türkleri ve İstanbul'u çok seven Julien Viaurd - Tahiti yerlilerin kendine verdiği isimle Pierre Loti-  aslında bir Fransız subayı. 93 Harbi önce miladi takvimle 1876 da Fransız gemisi ile ülkemize gelmiş ve uzun süre Eyüp Sultan gibi muhafazakar bir semtte oturmuş. Aziyade isimli  romanın da bu sırada yaşadıklarını anlatan yarı otobiyografik bir roman olduğu kabul ediliyor.

Aziyade'nin muhteşem yeşil gözleriyle o sıralar Osmanlı şehri olan Selanik'te karşılaşır ilk olarak ve aralarında çok büyük bir aşk başlar zengin bir beyin 4. karısı olan bu güzel Çerkez kızıyla. Daha sonra Loti iş için İstabul'a gönderilir, Aziyade'nin kocası da haremiyle İstanbul'a gelince büyük aşk burada da devam eder. Hem bu aşkı (bana çok geçmese de aşk dendiği için o şekilde yazıyorum. ) hem de İstanbul'un o günleri ve Rus savaşına giden yolları anlatmış yazar.

Sevdim mi, sevmedim mi emin değilim aslında Aziyade'yi. Otoriterler yazarın hayatı dese de evli  bir Türk kadının geceleri evden kaçıp gizlice sevgilisine gelmesi bana çok inandırıcı gelmedi nedense. Günlük şeklinde yazılmış olan kitabın büyük çoğunluğunun kurmaca olduğunu hissettim ama gerçek diyenler çoğunlukta olduğu için ben de o şekilde kabul ediyorum. Edebi bir metin olarak epeyce zayıf aslında ama anlatılanlar tarihe ışık tutacak nitelikte o sebeple yarım bırakmaya gönlüm razı olmadı.

Roman boyunca bir satırın şimdiki zaman kipi, alt satırın geniş zaman sonra 2 satırın geçmiş zaman ile yazılmış olması da okumayı zorlaştıran bir etmen bana göre ama bu çeviri kaynaklı mı Loti mi bu şekilde tercih etmiş bilemiyorum.

Mutlaka okuyun diyeceğim bir eser değil ama tarih meraklıları severek okuyacaktır.

Sevgiler, 

Sevim